Wprowadzasz na rynek UE towar importowany z Chin? Zastanawiasz się kto zobowiązany jest do wystawienia deklaracji zgodności UE? Producent twierdzi, że jako dystrybutor jesteś odpowiedzialny za wystawienie deklaracji, zamieszczenie jej na towarze i tłumaczenie na język polski. Czy ma rację?
Czy wyrób podlegający ocenie zgodności, nieposiadający deklaracji zgodności, może być wprowadzony do obrotu lub oddany do użytkowania na terytorium Unii Europejskiej? A może wprowadzić produkt pod własną marką?
Co to deklaracja zgodności EU i kto ją wystawia?
Zgodnie z ustawą o systemie oceny zgodności z dnia 30.08.2002 r. deklaracja zgodności UE jest oświadczeniem producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela stwierdzającym na jego wyłączną odpowiedzialność, że wyrób jest zgodny zasadniczymi wymaganiami (dotyczącymi cech wyrobu, jego projektowania lub wytwarzania określonymi w dyrektywach nowego podejścia).
Wystawienie dokumentu deklaracji zgodności UE umożliwia naniesienie oznakowania CE na dany wyrób.
Skrót CE pochodzi od francuskich słów Conformité Européenne – oznaczających zgodność z przepisami europejskimi, a w szczególności z dyrektywami tzw. „nowego podejścia”.
Kto może być upoważnionym przedstawicielem producenta?
Upoważnionym przedstawicielem producenta może być osoba fizyczna lub prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, mająca siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, upoważniona przez producenta na piśmie do działania w jego imieniu.
Deklarację zgodności wystawia zatem producent lub jego upoważniony przedstawiciel. Importer lub dystrybutor może, ale nie musi być upoważnionym przedstawicielem producenta.
Zamieszczenie oznakowania CE
Producent lub jego upoważniony przedstawiciel (ten kto poddał wyrób lub proces jego wytwarzania ocenie zgodności z zasadniczymi wymaganiami i potwierdził ich zgodność) umieszcza na towarze oznakowanie zgodności.
Zabrania się umieszczania na wyrobie, który nie spełnia zasadniczych wymagań lub do którego nie zastosowano właściwej procedury oceny zgodności określonej w przepisach oznakowania zgodności lub znaków podobnych mogących wprowadzać w błąd użytkownika, konsumenta lub dystrybutora tego wyrobu (np. China Export).
Ocena zgodności
Wydawałoby się, że to wyłącznie po stronie producenta leży zapewnienie zgodności produktów z odpowiednimi normami i zamieszczenie oznakowania CE. To on może przeprowadzić testy sprawdzające produkt, posiada projekt, dokumentację techniczną. Nie jest tak. Również po stronie importerów oraz dystrybutorów leży odpowiedzialność za zapewnienie zgodności wprowadzanych do obrotu wyrobów z odpowiednimi wymaganiami prawnymi (w tym oznakowanie CE). Stanowi to dodatkową gwarancję spełnienia unijnych wymogów dotyczących ochrony zdrowia czy bezpieczeństwa środowiska naturalnego.
Obowiązkiem importera jest zapewnienie, że wyroby wprowadzane przez niego do obrotu na teren UE spełniają wymagania bezpieczeństwa i nie stanowią zagrożenia dla europejskich konsumentów. W trakcie odprawy celnej towary muszą być odpowiednio oznakowane (znakiem CE oraz parametrami opisującymi wyrób – umieszczonymi na tabliczce znamionowej). Należy również przedstawić Deklarację Zgodności producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela. Wcześniej importer powinien sprawdzić, czy producent spoza UE podjął wszelkie stosowne kroki, aby wyrób był bezpieczny i spełniał wymagania. Jak również, czy jest on w stanie przedstawić wymaganą dokumentację na żądanie uprawnionych jednostek.
Dystrybutor również powinien dysponować wiedzą w kwestiach obowiązujących wymogów prawnych i oznaczeń. Jednocześnie zobowiązany jest działać z należytą starannością, aby zapewnić, że obchodzenie się z produktem nie wpłynie negatywnie na jego zgodność z obowiązującymi przepisami.
Kiedy wymagane jest tłumaczenie deklaracji na język polski?
W przypadku gdy deklarację zgodności sporządzono w innym języku niż język polski, a z przepisów w wynika obowiązek dołączenia jej do wyrobu, producent lub jego upoważniony przedstawiciel albo importer powinien tę deklarację przetłumaczyć na język polski. Oczywiście o ile wyrób jest przeznaczony do używania lub dystrybucji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ponadto, producent lub jego upoważniony przedstawiciel jest obowiązany przekazać niezwłocznie ministrowi właściwemu ze względu na przedmiot oceny zgodności i Komisji Europejskiej kopię deklaracji zgodności. Pod warunkiem, że obowiązek ten wynika z przepisów wydanych na podstawie art. 9 ust.1 ww. ustawy.
Przechowywanie dokumentacji
Producent lub jego upoważniony przedstawiciel jest obowiązany przechowywać dokumentację dotyczącą wyrobów oraz wyników dokonanej oceny godności wyrobów z zasadniczymi wymaganiami przez okres 10 lat od daty wyprodukowania ostatniego wyrobu, którego dokumentacja ta dotyczy, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
Jeżeli producent ma siedzibę poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym i nie ustanowił upoważnionego przedstawiciela, do przechowywania kopii dokumentacji dotyczącej wyrobu i przeprowadzonej oceny zgodności przez ww. okres obowiązany jest importer.
Importer wprowadza towar pod własną marką
Istnieje również taka możliwość, że dany importer wprowadził na rynek wyrób pod własną marką. W takim przypadku przejmuje on obowiązki producenta. Zgodnie z definicją zamieszczoną w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 „producent” to każda osoba fizyczna lub prawna, która wytwarza produkt lub która zleca zaprojektowanie lub wytworzenie produktu i oferuje ten produkt pod własną nazwą lub znakiem towarowym.
Wprowadzający towar pod własną marką musi dysponować wiedzą oraz wymaganą dokumentacją na temat projektowania oraz procesu produkcji danego wyrobu. Teraz to na nim ciąży odpowiedzialność prawna wynikająca z umieszczenia na produktach oznakowania CE.
Podsumowanie
Importer wystawia własną deklarację zgodności tylko wówczas, gdy sprzedaje produkt pod własną marką (wchodzi w rolę producenta) lub jest osobą upoważnioną przez producenta do wystawienia deklaracji. W pozostałych przypadkach, działając jako importer czy dystrybutor odpowiada za istnienie deklaracji i dokumentacji technicznej. Odpowiada również za ewentualne przetłumaczenie jej na język polski, jak również za „należytą staranność” w wyborze towaru bezpiecznego, który wprowadza na polski rynek.
Źrodła
Ustawa o systemie oceny zgodności z dnia 30.08.2002 r.
Dyrektywy nowego podejścia i organizacje notyfikujące.
